Biraz Oyun, Biraz Eğitim: Çocukları Gıda İsrafı Konusunda Nasıl Bilinçlendiririz?
Çocuklar için gıda israfı eğitimi…
Bugünün alışkanlıkları sadece günümüzdeki yaşam standartlarını oluşturmak için değil, geleceğimiz için de oldukça önemli. Çünkü bugün tükettiğimiz tüm kaynaklar, dünyanın geleceği için de bir kayıp. Bu kaybı azaltmanın ve kaynaklarımızı geleceğe aktarmanın yolu da israfa karşı kalıcı çözümler uygulamaktan geçiyor.
Tabi ki gelecek için attığımız bu adımlarda geleceğin yetişkinleri olacak çocukları da unutmamak gerekli. Çünkü bugünün alışkanlıkları, çocukların da gelecekte duyarlı yetişkinler olmalarının temelini oluşturuyor. Bu temeli sağlam bir şekilde oluşturmak için de israf konusunda çocukları bilinçlendirmek oldukça önemli. Özellikle de okulların gıda israfındaki payı düşünüldüğünde çocukların bu konuda bilinçli hareket etmesi daha da önemli bir yere sahip.
WWF (World Wide Fund for Nature- Dünya Doğayı Koruma Vakfı) 2021 verilerine göre Amerika Birleşik Devletleri’ndeki okullar yılda yaklaşık 530 bin ton gıda israf ediyor. Bu miktara gıda israfının başrolü olan evlerden çıkan gıda atıkları da eklediğinde gıda israfının her geçen gün daha da artması kaçınılmaz. Bu nedenle küçükten büyüğe herkesin bu konuda bilinçlenmesi, yarınlar adına bugünden atılması gereken bir adım.
Ancak gıda israfı konusunda çocukları bilinçlendirmenin oldukça hassas bir konu olduğunu unutmamak gerekli. Çünkü bir açıdan da çocuklar için yeni tatlar ve yiyecekler denemek aslında heyecan verici bir deneyim. Bu deneyimi sunarken aynı zamanda çocukları gıda israfı konusunda bilinçlendirmek istiyorsak dikkat etmeniz gerekenler bulunuyor. “Peki, bunlar nelerdir?” diyorsan şimdi, çocukları gıda israfı konusunda bilinçlendirirken dikkat edilmesi gerekenleri keşfetmeye başlayalım.
Sorunu Çocukların Anlayabileceği Şekilde Anlatmak
Çocuklara gıda israfı bilinci kazandırma sürecinde bu bilinci çocuklara hangi yolla aktardığımız oldukça önemli. Çünkü gıda israfı konusunda bilinçli bir birey olsak da çocuklara bu bilinci kazandırmak için onların dünyasına uygun bir yaklaşım benimsemek gerekir.
Dünya çapında her yıl 1 milyar ton gıda atığının ortaya çıktığını biliyoruz. Ancak tabii ki bu büyük sayı, çocuklar için bir anlam ifade etmeyebilir. “Peki, ne yapacağız?” diyorsan benzetmeler ve görseller bu konuda yardımımıza koşuyor.
Çocuklara sorunun büyüklüğünü açıklamak için benzetmeler ve görsellerden yararlanmak etkili bir yol. Örneğin her yıl ortaya çıkan 1 milyar ton gıda atığı, yaklaşık 217 milyon filin ağırlığına eşit. Fillerin büyüklüğü düşünüldüğünde çocuklar için sorunun kapsamını anlamak daha kolay hale gelebilir.
Oyunlar ile Konuyu Daha Eğlenceli Hale Getirmek
Çocuklar için oyunlar sadece bir eğlence aracı değil, aynı zamanda öğrenmelerini destekleyen bir deneyim alanı. Bu nedenle çocuklara herhangi bir şey öğretmek istiyorsak oyunların hem eğlenceli hem de eğitici dünyasından destek alabiliriz.
Gıda israfı konusunda çocuklara bilinç kazandırmak istiyorsak bu konudaki bilgileri, çocuklara oyunlaştırılmış etkinlikler ile sunabiliriz. Örneğin çocukların öğrendikleri bilgileri pekiştirmeleri için bir tiyatro oyunu hazırlayabilir veya yiyecekleri daha yakından tanımaları için dolap düzenleme etkinliğini bir oyun haline getirebiliriz.
Kısacası önemli olan çocukların eğlenirken öğrenebileceği alanlar yaratmak. Bu alanları yaratmak için de oyunlar oldukça etkili araçlar.
Cocukları Sürece Dahil Etmek
Biliyoruz ki gıda atığı oluşmasında küçükten büyüğe herkesin payı var. Çocukların kendi paylarını görebilmesi için de onların da sürece dahil olması şart. Atıkların neden oluştuğu hakkında çocuklarla konuşmak, yemek hazırlarken oluşan gıda atıklarının ne yapılması gerektiği hakkında çocukların fikirlerini almak, alışveriş veya yemek yaparken çocukların gerekli gördüğü ürünleri alması konusunda teşvik etmek ise çocukları sürece dahil etmek için yapabileceklerimizden sadece bazıları.
Bu uygulamalar sayesinde çocuklara ne yapılması gerektiğini söylemekten öte onların da gıda israfı konusunda fikirlerini paylaşabildiği aktif katılımcılar olmalarını sağlayabiliriz. Böylece çocuklar, sorunu daha iyi kavrayabilir ve bu soruna yönelik çözümleri pratikte deneyimleyerek öğrenebilirler.
Söylemleri Davranışlarla Desteklemek
Her konuda olduğu gibi gıda israfı konusunda da çocukların bilinçli bireyler olmasını istiyorsak öncelikle kendi davranışlarımızı gözden geçirmekte fayda var. Çünkü söylemler her ne kadar önemli olsa da davranışların da söylemleri desteklemesi gerekir.
Örneğin çocuğuna tüketebileceği kadar porsiyon hazırlamasını söylüyor, ama kendi tabağını tıka basa dolduruyorsan çocuğunda “Ben de yapabilirim.” düşüncesi oluşabilir. Çünkü çocuklar, çevrelerindeki büyüklerin hareketlerini kopyalamaya meyillidir. Bu nedenle çocuklarda gıda israfı konusunda bilinç yaratmak için söylediklerimiz kadar davranışlarımızın da önemli olduğunu unutmamak gerek.
Biz de Eksim olarak israf konusunda kalıcı çözümler üretmek için çocukları bilinçlendirmenin ne kadar önemli olduğunu biliyoruz. İşte, bu nedenle şirket çalışanlarımızla hazırladığımız israf temalı tiyatro oyununu köy okullarına gidip çocuklara sahneleyerek ve Milli Eğitim Bakanlığı ile birlikte hazırladığımız kitap ile çocukları israf konusunda bilinçlendirmek için çalışıyoruz. Çünkü çocukların bugünkü alışkanlıklarının gelecekte çevre dostu uygulamalara dönüşebileceğinin farkındayız.
Sen de geleceğimiz için kalıcı çözümler arıyorsan “Yeteri Kadar En Doğru Karar” diyerek israfa karşı başlattığımız hareketin bir parçası olabilirsin.
